राज्य निवडणूक आयोगाची मंगळवारी अतिशय महत्त्वाची पत्रकार परिषद पार पडली. या पत्रकार परिषदेला राज्य निवडणूक आयोगाचे आयुक्त दिनेश वाघमारे, सचिव सुरेश काकाने, उपसचिव सुर्यकृष्ण मूर्ती, उपायुक्त राजेंद्र पाटील उपस्थित होते. आयुक्त दिनेश वाघमारे यांनी राज्यातील २४६ नगर परिषदा आणि ४२ नगर पंचायतींचा कार्यक्रम जाहीर केला.
निवडणुकीचा कार्यक्रम कसा असेल? – निवडणुकीसाठी ७ नोव्हेंबरला मतदारयादी प्रसिद्ध होणार आहे तर निवडणुकीची अधिसूचना १० नोव्हेंबरला निघेल. म्हणजेच १० नोव्हेंबरपासूनच उमेदवारी अर्ज दाखल करण्यास सुरुवात होईल. नामनिर्देशन पत्र दाखल करण्याची अंतिम मुदत ही १७ नोव्हेंबर २०२५ असेल. अपील नसेल अशा ठिकाणी नामनिर्देशन पत्राची १८ नोव्हेंबर २०२५ ला छाननी होईल. अपील नसलेल्या ठिकाणी नामनिर्देशन पत्र म ाघारी घेण्याची मुदत ही २१ नोव्हेंबर २०२५ असेल. अपील असलेल्या ठिकाणी नामनिर्देशन पत्र मागे घेण्याची अंतिम मुदत २५ नोव्हेंबर २०२५ असेल, अशी माहिती निवडणूक आयुक्तांनी दिली.
२ डिसेंबरला मतदान – निवडणूक चिन्ह देण्याची तसेच अंतिमरित्या निवडणूक लढविणाऱ्या उमेदवारांची यादी ही २६ नोव्हेंबर २०२५ ला जाहीर होईल. मतदानाचा दिवस हा २ डिसेंबर २०२५ असेल आणि मतमोजणीचा दिवस ३ डिसेंबर २०२५ असेल. शासन राजपत्रात निकाल प्रसिद्ध करण्याचा दिवस हा १० डिसेंबर २०२५ असेल.
२८८ नगराध्यक्षांची निवड – सर्वाच्च न्यायालयाने ३१ जानेवारी २०२६ पूर्वी स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका घेण्याचे निर्देश दिले आहेत. त्या दृष्टीने आपल्याशी संवाद साधावा आणि आपल्या मार्फत हा संदेश पोहोचवण्यासाठी ही पत्रकार परिषद आयोजित केली आहे असे राज्याचे निवडणूक आयुक्त दिनेश वाघमारे यांनी पत्रकार परिषदेच्या सुरुवातीलाच सांगितले. ही पत्रकार परिषद फक्त नगर परिषद आणि नगर पंचायती संदर्भात आहे असे त्यांनी स्पष्ट केले. राज्यातील पात्र असलेल्या २४६ नगर परिषदा आणि ४२ नगर पंचायतींच्या सार्वत्रिक निवडणुका घेण्यात येणार आहेत. यामध्ये एकूण ८६८५९ सदस्य आणि २८८ अध्यक्षांची निवड होणार आहे. २४६ नगर परिषदांमध्ये १० नवनिर्वाचित नगरपरिषदांचा समावेश आहे. २३६ नगर परिषदांची मुदत यापूर्वीच संपलेली आहे.
४२ नगरपंचायती – राज्यात एकूण १४७ नगरपंचायती आहेत. त्यापैकी ४२ नगरपंचायतींसाठी निवडणूक होत आहे. त्यामध्ये १५ नवनिर्वाचित आहेत. तर २७ नगरपंतायतींची मुदत यापूर्वी संपलेली आहे. उर्वरित १०५ नगरपंतायतींची मुदत समाप्त झालेली नाही.
अशी आहे रचना – प्रत्येक नगर परिषदेमध्ये सदस्य संख्या ही २० ते ७५ आहे आणि नगर पंचायतची सदस्य संख्या ही १७ आहे. नगर परिषदेची निवडणूक ही बहुसदस्य पद्धतीने आहे. साधारण एका प्रभागामध्ये दोन जागा नगर परिषदेमध्ये असतात. पण नगर परिषदेचा सदस्य संख्या विषम असेल तर एका प्रभागात तीन जागा असतात. साधारणतः मतदारांना दोन ते तीन सदस्यांसाठी मतदान करावं लागेल. याशिवाय नगर परिषदेचा एक अध्यक्ष राहील त्याच्यासाठी देखील म तदान करावं लागेल. नगर पंचायतीमध्ये एक सदस्य आणि एक अध्यक्ष असतो. त्यामुळे तिथे मतदारांना २ मते द्यावी लागतील.
उमेदवारी अर्ज वेबसाईटवर स्विकारणार – आयोगाने संकेतस्थळावर स्वीकारले जाईल. एका प्रभागामध्ये एका उमेदवाराला जास्तीत जास्त ४ नामनिर्देशन पत्र दाखल करता येतील. यासोबत जात वैधता प्रमाणपत्र आवश्यक आहे. ज्यांनी जात वैधता प्रमाणपत्रासाठी अर्ज केला आहे त्यांना अर्ज केल्याची पावती उमेदवारी अर्जासोबत जमा करावी लागेल. पण असा उमेदवार निवडून आला तर त्याला निवडून आल्यानंतर ६ महिन्यात जात वैधता प्रमाणपत्र देणं आवश्यक राहील. नामनिर्देशन पत्र हे निवडणूक निर्माण केलेल्या
७ नोव्हेंबरला मतदार यादी – नगर परिषद आणि नगर पंचायतींसाठी मतदार यादी प्रसिद्ध झाली आहे. मतदान केंद्र निहाय मतदान याद्यां ७ नोव्हेंबरला जाहीर होणार आहे.
खर्चाची मर्यादा – उमेदवारांसाठी खर्च मर्यादा वाढवण्यात आली आहे. अ वर्ग नगर परिषदेसाठी सदस्य पदासाठी ५ लाख आणि अध्यक्ष पदासाठी १५ लाख, ब वर्गासाठी अध्यक्ष पदासाठी ११ लाख २५ हजार आणि सदस्य पदासाठी ३ लाख ५० हजार, क वर्गासाठी अध्यक्ष प्रदासाठी ७ लाख ५० हजार आणि सदस्य पदासाठी २ लाख ५० हजार. नगरपंचायतीसाठी अध्यक्ष पदासाठी ६ लाख आणि सदस्य पदासाठी २ लाख २५ हजार अशी खर्चाची मर्यादा आहे. मतदारांसाठी जे संकेतस्थळ विकसित केली आहे त्यामध्ये सर्च फॅसिलिटी दिली आहे. त्यामध्ये मतादारांना त्यांचं नाव आणि मतदान केंद्र शोधता येईल. मतदारांसाठी मोबाईल अॅप तयार केलं आहे. त्यामध्ये तुमच्या उमेदवारांविषयी आणि इतर सर्व माहिती मिळेल.
