रविवार, १७ जुलै रोजी कर्क संक्रांतीच्या सणासह सूर्य दक्षिणेकडे वळेल. याच्या आठवडाभर आधी म्हणजेच १० जुलैला एकादशीला देवशयन झाले. भगवान विष्णू योगनिद्रात असल्यामुळे आता पुढील ४ महिने फक्त स्नान-दान आणि पूजा-पाठच चालणार आहेत. या दिवसांमध्ये विवाह, गृहप्रवेश आणि इतर शुभ कार्यांसाठी कोणताही मुहूर्त असणार नाही. पण सर्व प्रकारची खरेदी करता येते. ज्यासाठी अनेक शुभ मुहूर्त आहेत.
दक्षिणायन हे नकारात्मकतेचे प्रतीक मानले जाते आणि उत्तरायण हे सकारात्मकतेचे प्रतीक मानले जाते. म्हणूनच उत्तरायण हा सण, सण आणि उत्सवाचा काळ आहे आणि दक्षिणायन हा उपवास, साधना आणि ध्यानाचा काळ आहे, असे म्हटले जाते. दक्षिणायनामध्ये विवाह, मुंडण, उपनयन इत्यादी विशेष शुभ कार्य वर्ज्य मानले जातात. या उपवासाच्या वेळी कोणत्याही प्रकारची सात्विक किंवा तांत्रिक साधना करणे देखील फलदायी असते. या काळात आरोग्याची विशेष काळजी घ्यावी.
१७ जुलैला सूर्य कर्क राशीत प्रवेश करताच दक्षिणायन सुरू होईल. जे पुढील ६ महिन्यांसाठी असेल. त्यानंतर पुढील वर्षी १४ जानेवारीला सूर्य मकर राशीत प्रवेश केल्यानंतर उत्तरायण कालावधी सुरू होईल. दक्षिणायनात सूर्य कर्क ते मकर राशीपर्यंत ६ राशीतून जातो. या दरम्यान पितरांची पूजा आणि स्नानाचे खूप महत्त्व आहे. दक्षिणायनाला देवतांचा मध्यान्ह कालावधी देखील म्हणतात. त्यामुळे या काळात गृहप्रवेश, मुंडन व इतर शुभ कार्ये केली जात नाहीत.
पुरीचे ज्योतिषी डॉ. गणेश मिश्रा आषाढ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशीला योग निद्रामध्ये जातात. या दिवसापासून चातुर्मास सुरू होतो. यानंतर श्रावण, भाद्रपद, अश्विन आणि कार्तिक या शुक्ल पक्षातील एकादशीला देवता जागृत होतात आणि चातुर्मास संपतो.
