भारत सरकारने जगातील पहिल्या अनुनासिक कोरोना लसीला मान्यता दिली आहे. कोवॅक्सिनचे उत्पादन करणाऱ्या हैदराबादस्थित भारत बायोटेकने वॉशिंग्टन युनिव्हर्सिटी स्कूल ऑफ मेडिसिनच्या सहकार्याने ते विकसित केले आहे. नाकातून घेतलेली ही लस बुस्टर डोस म्हणून घेता येते.
सर्वप्रथम, नाकामधून घेतली जाणारी लस खाजगी रुग्णालयांमध्ये उपलब्ध करून दिली जाईल, ज्यासाठी लोकांना पैसे मोजावे लागतील. वृत्तसंस्थेनुसार, आजपासूनच त्याचा कोरोना लसीकरण कार्यक्रमात समावेश करण्यात आला आहे. भारत बायोटेकच्या या नाकावरील लसीला iNCOVACC असे नाव देण्यात आले आहे. यापूर्वी याचे नाव BBV154 असे होते. ते नाकाद्वारे शरीरात पोहोचवले जाईल.
त्याची खास गोष्ट अशी आहे की ते शरीरात प्रवेश करताच कोरोनाचा संसर्ग आणि संक्रमण दोन्ही रोखते. या लसीला इंजेक्शनची गरज नाही, त्यामुळे दुखापत होण्याचा धोका नाही. तसेच आरोग्य कर्मचाऱ्यांना विशेष प्रशिक्षणाची गरज भासणार नाही.
सध्या स्नायूंमध्ये इंजेक्शनद्वारे लसीकरण केले जात आहे. या लसीला इंट्रामस्क्युलर लस म्हणतात. नाकाची लस ही नाकातून दिली जाते. कारण ती नाकातून दिली जाते, तिला इंट्रानासल लस म्हणतात. म्हणजेच, ते इंजेक्शनने देण्याची गरज नाही किंवा तोंडावाटे लसीप्रमाणे दिली जात नाही. हे अनुनासिक स्प्रेसारखे आहे.
कोरोनाव्हायरससह अनेक सूक्ष्मजंतू श्लेष्माद्वारे शरीरात प्रवेश करतात (नाक, तोंड, फुफ्फुसे आणि पचनमार्गावर ओलसर, चिकट पदार्थ). अनुनासिक लस थेट श्लेष्मल त्वचा मध्ये रोगप्रतिकारक प्रतिक्रिया निर्माण करते. म्हणजेच, नाकातील लस लढण्यासाठी उभे करते जिथून विषाणू शरीरात शिरतो. नाकातील लस तुमच्या शरीरात इम्युनोग्लोब्युलिन ए तयार करण्यास प्रवृत्त करते. सुरुवातीच्या टप्प्यात संसर्ग रोखण्यासाठी IgA अधिक प्रभावी असल्याचे मानले जाते. हे संक्रमणास प्रतिबंध करते तसेच संक्रमणास प्रतिबंध करते.
